Matica Srpska

Najstarija srpska kulturno-naučna ustanova, književno, naučno i kulturno društvo „Matica Srpska” osnovana je 1826. godine u Pešti, a 1864. godine je preseljena u Novi Sad, gde se nalazi i danas. Od 1928. godine je u zdanju koje je po projektu arhitekte Momčila Tapavice 1912. godine sagradila za sirotište Marija Trandafil, najveća srpska dobrotvorka. Nalazi se na uglu ulice Matice Srpske i ulice Svetozara Markovića. Kao samostalna ustanova Matica Srpska deluje od 1958. godine. Njen zadatak je bio da služi prosvećivanju i rasprostiranju književnosti srpskog naroda, pa je pokrenut i časopis „Letopis Matice Srpske“, koji se smatra, zbog kontinuiranog izlaženja, najstarijim časopisom za književnost u svetu.

Izložba Matice Srpske hronološki prikazuje odabrana dela iz celokupnog umetničkog fonda koji sadrži oko pet hiljada umetničkih radova značajnih za nacionalnu istoriju umetnosti novijeg doba i kulturu srpskog naroda u Vojvodini od kraja XVII do kraja XX veka. Sva umetnička dela koja je Galerija Matice Srpske primila na poklon od mnogobrojnih darodavaca, preuzela na čuvanje od Srpske pravoslavne crkve i drugih vlasnika, otkupila iz privatnog vlasništva ili pribavila planskim kopiranjem zidnih slika, čuvaju se, proučavaju, zaštićuju i koriste pod odgovarajućim uslovima. Iz okrilja Matice Srpske stvoreni su Muzej Vojvodine i Zavod za zaštitu spomenika kulture Vojvodine, a u njenom sastavu je ostala Biblioteka Matice srpske, koja ima status nacionalne institucije. Smatra se najstarijom srpskom nacionalnom bibliotekom i prvom javnom naučnom bibliotekom u Srba. Nastala je sa osnivanjem Matice Srpske, a danas poseduje najveću zbirku starih i retkih srpskih knjiga na svetu. Od 1948. godine prima obavezni primerak svih štampanih stvari, te danas ima oko 4 miliona publikacija na srpskom i 109 drugih jezika.