Žiča

Manastir Žiča, “majka svih crkava”, smeštena je u “Dolini kraljeva” gde je rođena srpska srednjovekovna država. Značaj manastira Žiča za srpski narod i balkanske prostore je nemerljiv. Osnovao ga je prvi srpski kralj i u njemu je krunisano čak 7 srednjevekovnih kraljeva Srbije. Nakon 500 godina i ponovnog dobijanja nezavisnosti, prvi kralj novoosnovane države Srbije je takođe krunisan u Žiči. Kraljevski značaj manastira potpomogao je obližnjem gradu, koji je nakon poslednjeg krunisanja nazvan Kraljevo.

Manastir je izgrađen je 1221. godine i zadužbina je Stefana Prvovenčanog. Značajnu ulogu u podizanju manastira imao je njegov brat, Sveti Sava, prvi srpski arhiepiskop. Posle sticanja crkvene samostalnosti početkom XIII veka, Žiča je odabrana da bude sedište nezavisne srpske arhiepiskopije.

Glavna manastirska crkva posvećena je Hristovom Vaznesenju. Ona kao i čitav manastir po svojoj arhitekturi pripadaju raškoj školi, sa crvenim fasadama po ugledu na svetogorsku arhitekturu. Po predanju, prilikom krunisanja srpskih kraljeva, za svakog vladara otvaran je po jedan ulaz u manastir Žiča, kojim bi samo kralj prolazio, a koji bi odmah zatim bio zazidan. Freske manastira pripadaju vizantijskom stilu, sa početka XIII veka, iz takozvanog Zlatnog doba srpskog slikarstva. Arhitektura i umetničko bogatstvo manastira doprineli su da manastir Žiča bude uvršten i na „Put kulture Transromanika“ – put kulture koji spaja evropsko nasleđe romaničkog perioda Evrope.