Dunav

Još u spisima iz starog veka mogu se pronaći podaci o značaju Dunava i mišljenja da je „najveći među rekama“. Na obalama ovog “starog diva” ili “čuvara vremena” nastao je veliki broj prvih naseobina u Evropi. Svedoci smo da je Dunav još pre 8.000 godina predstavljao izvor života za praistorijskog čoveka iz Lepenskog vira, odnosno za neolitskog čoveka iz Vinče. Kasnije je činio glavnu vezu istoka i zapada i granicu moćnog Rimskog carstva o kome nam svedoče Viminacium – rimski grad i utvrđenje, Trajanov most i rimski limes. Najznačajnije srednjovekovne tvrđave na ovim prostorima gordo su se izdizale iznad Dunava, a Smederevska tvrđava i Ram, kasnije i Petrovaradin, Kalemegdan i Golubac, najznačajnije su od njih. I danas je, kao i hiljadama godina unazad, značaj Dunava ogroman, pre svega kao jedinog plovnog puta koji spaja istok i zapad evropskog kontinenta. Takođe, smatra se da je najpopularnija reka na svetu za rečna krstarenja u okviru kojih Beograd, kao jedna od malobrojnih evropskih podunavskih metropola, predstavlja obaveznu stanicu.

Pored ogromne kulturno-istorijske zaostavštine na svojim obalama kroz Srbiju, Dunav se odlikuje i neverovatnim prirodnim bogatstvom i kontrastima koji se retko viđaju kod neke reke. Još jedan od mnogobrojnih nadimaka za Dunav, “reka sa hiljadu lica”, tada dobija svoju pravu potvrdu. Na svom 588 km dugom toku kroz Srbiju, Dunav menja svoj izgled od široke, mirne ravničarske do brze, nemirne, prave planinske reke. Turisti će, krstareći Dunavom, u gornjem toku reke uživati u koloritnim i širokim pejzažima vojvođanske ravnice i dunavskih šuma. Dalje nizvodno, prolazeći podno srpske Svete gore – Fruške gore, kroz nekada austro-ugarski Novi Sad, romantične Sremske Karlovce, modernu prestonicu Beograd i srednjovekovnu prestonicu Smederevo, istorija se dešava pred njihovim očima. Od tvrđave Golubac i mesta gde je Dunav najširi (oko 6 km) počinje divlja i nepristupačna Đerdapska klisura, najveća rečna klisura – probojnica u Evropi, duga 98 km. Tu je i Kazan, tačka gde je Dunav na svom 2.860 km dugom toku najuži i najdublji (širok svega 150 m i dubok čak 90 m).

Od nastanka u Nemačkoj do ušća u Crno more, gde stvara deltu na teritoriji Rumunije i Ukrajine, Dunav protiče kroz deset evropskih zemalja, a smatra se da je upravo tok Dunava kroz Srbiju, zbog svih gorenavedenih činjenica, najatraktivniji za turiste.